02.07.2022
 |
| akdamar adsı |
Akdamar Adası, Türkiye'nin Van ve Bitlis illeri arasında
bulunan Van Gölü'nün içinde yer alan ikinci büyük adadır.
 |
| akdamar adsı |
 |
| Surp Haç kilisesi |
Adaya iki defa gittim. İlk gidişimizde akşam üstü olduğu
için gün batımı ve dolunay seyretme imkanı bulduk. İkinci gidişimizde ise öğlen
saatleriydi. Böylece adanın her halini görmüş olduk. Çok güzel bir yer.
Özellikle gün batımı muhteşem. Akdamar adsına Gevaş ve Edremit'ten tekneler kalkıyor.
 |
| akdamar adası gün batımı |
 |
| akdamar adsı gün batımı |
 |
| akdamar adsı gün batımı |
Van'ın Gevaş ilçesi sınırları içerisinde yer alan adada
Ermeniler´den kalma bir kilise bulunur.
16. yüzyıldan sonra sivil yerleşimin bulunmadığı adada Kutsal
Haç'a (Surp Khaç) adanmış bir Ermeni manastırı hayatiyetini sürdürmüştür. 19.
yüzyıl sonlarında 300 civarında keşişin ikamet ettiği manastır, 1895 ve 1915
olaylarından sonra terkedilmiştir.
 |
| akdamar adsı |
 |
| akdamar adası gün batımı |
 |
| akdamar adası mehtap |
 |
| akdamar adası mehtap |
Akdamar Adasındaki Surp Haç kilisesi, Kudüs'ten İran'a
kaçırıldıktan sonra 7. yüzyılda Van yöresine getirildiği rivayet edilen Hakiki
Haç'ın bir parçasını barındırmak maksadıyla Kral I. Gagik'in emriyle 915-921
yıllarında Mimar Manuel tarafından inşa edilmiştir. Adanın güney doğusuna
kurulmuş olan kilise, mimari açıdan Ortaçağ Ermeni sanatının en parlak eserleri
arasında sayılır. Kızıl andezit taşından inşa edilmiş olan kilisenin dış
cephesi, alçak rölyef şeklinde işlenmiş zengin bitki ve hayvan motifleriyle ve
Kutsal Kitap'tan alınma sahnelerle bezenmiştir. Kilise bu özelliğiyle de Ermeni
mimari tarihi içinde eşsiz bir konuma sahiptir.
 |
| Surp Haç kilisesi içi |
 |
| Surp Haç kilisesi içi |
2007 yılında geçirmiş olduğu restorasyon sonucunda Anıt Müze
olarak hizmete girmiştir.
 |
| Surp Haç kilisesi |
 |
| Surp Haç kilisesi |
Plan bakımından merkezi kubbeli, dört yapraklı yonca biçimli
haç plana sahiptir. Orta mekan yüksek kasnaklı, içten kubbe, dıştan piramidal
külahla örtülüdür. Kubbenin yüksek tutulması kilisedeki dikey etkiyi açıkça
ortaya koy maktadır. Kiliseye batı ve güneyden birer kapı vasıtasıyla
girilmektedir. Kilisenin çevresi daha sonraki dönemlerde ilave edilen yapılarla
kuşatılmıştır. Kilisenin figürlü repertuarı oldukça zengindir. Bunun yanında
İncil ve Tevrat'tan alınmış çeşitli sahneler bulunmaktadır. Yunus Peygamber’in
denize atılması, Hz. Meryem ve kucağında İsa, Adem ile Havva'nın Cennet'ten
kovulması, Hz. Davut ile Kral Goliat'ın mücadelesi, Samson Filistinli ikilisi,
ateşte üç ibrani genci, Aslan ininde Daniel sahneleri bunların başlıcalarıdır.
Batı cephede Kral Gagik'i kilise maketini sunarken gösteren bir sahne yer
almaktadır. Dört yöndeki alınlıklarda İncil yazarları boydan tasvir edilmiştir.
Bunlardan başka cephenin alt ve üst kesimlerinde, asma sarmaşığından oluşan
kuşaklar dolanmaktadır. Bu kuşakların içlerinde çeşitli dünyevi sahneler işlenmiştir.
Av sahneleri, çesitli hayvanlar, güreşçiler ve sarayla ilgili bir çok sahneye
yer verilmiştir. Ayrıca doğu cephenin tam ortasında asma sarmaşığı bordürünün
içerisinde Abbasi Halifesi Muktedir başı haleli, bağdaş kurmuş vaziyette bir
elinde kadeh, diğer elinde üzüm tutar vaziyette, tasvir edilmiştir. Dini ve
dünyevi sahnelerden başka, hayvan figürleri yönünden de bir çeşitlilik göze
çarpmaktadır. Aralarda serbest biçimde, asma sarmaşıkları içerisin¬de ve
çatıların alt kesimlerinde bu zengin hayvan figürlerini görmek mümkündür.
Manastır topluluğunun tarihi IX. yüzyıla kadar inmektedir. Daha sonra 1462'de
yenilenen kilise, 1703'teki depremde zarar gördüğünden 1712-1720 tarihleri
arasında tekrar onarım geçirmiştir.
 |
| Surp Haç kilisesi |
 |
| Surp Haç kilisesi |
 |
| Surp Haç kilisesi |
 |
| Surp Haç kilisesi |
 |
| Surp Haç kilisesi |
 |
| van gölü |
 |
| akdamar adası |
 |
| akdamar adası |
 |
| akdamar adası |
 |
| akdamar adası |
 |
| akdamar adası |
 |
| Surp
Haç kilisesi |
 |
| Surp
Haç kilisesi |
kaynak : http://www.van.gov.tr/akdamar-adasi
